Ondernemen met de zes denk hoeden van De Bono.

De zes denkhoeden worden vaak ingezet in vergaderingen en situaties met meerdere mensen, maar ik zie een hele goede toepassing voor ondernemers. Zelfs voor een ondernemer alleen met bijvoorbeeld zijn businessplan, marketing plannen of in gesprek met een klant.

Edward de Bono wordt beschouwd als een van de groten betreft creatief denken. Hij heeft veel boeken geschreven en verschillende nieuwe begrippen de wereld in gebracht. Zo heeft hij tegenover logisch denken lateraal denken gezet en is po een woord waarmee je aan kunt geven dat je iets zegt om beweging te provoceren.
Met de methode van de zes denk hoeden die hij ontwikkeld heeft kun je vanuit verschillende manieren naar een vraagstelling, probleem of uitdaging kijken. Het gaat uit van het idee dat mensen vaak geneigd zijn problemen steeds op eenzelfde manier te benaderen. Door de denkhoeden te gebruiken, word je gedwongen om het probleem ook eens van een andere kant te bekijken. Er zijn zes denkhoeden en iedere kleur symboliseert een andere manier van denken. Je kijk op een situatie hangt dus af van de hoed die je op hebt. En andersom geldt als je ergens naar luistert, kun je je afvragen met welke hoed er eigenlijk gesproken wordt.


De witte denkhoed (objectiviteit): Maagdelijk wit denken, in de vorm van feiten, cijfers en informatie. Stelt vragen vanuit een ‘neutrale’ houding. Met de witte hoed streven de denkers naar een zo groot mogelijke objectiviteit. Het vergaren van informatie is het doel.


De rode denkhoed (emotie en gevoel): Wat zijn je emoties, gevoelsoordelen, vermoedens en wat zegt je intuïtie. Hiervoor hoef je geen rede te geven. Niet aan jezelf en niet aan anderen.


De zwarte denkhoed (negatief ): De denker met de zwarte hoed vestigt de aandacht op alles wat verkeerd kan gaan, onjuist is of risico’s inhoudt. Hij geeft aan waarom iets niet zal functioneren.


De gele denkhoed (Positief): De kleur van de zon verbeeldt het positieve, optimistische en constructieve denken. Wat is er goed aan? De gele hoed brengt suggesties aan, zoekt naar de voordelen van een voorstel, ontwikkelt prille ideeën, bekijkt hoe ze in de praktijk werkbaar kunnen worden gemaakt. De gele denker is steeds op zoek naar kansen.


De groene denkhoed (creatief): Groen staat voor nieuw leven: deze hoed staat voor creatief denken, zoeken naar alternatieven, nieuwe ideeën, provocatie, out-of-the-box denken. Hier ontstaan de nieuwe dingen. Niets is gek genoeg. Dit is procesmatig wel de meest kwetsbare hoed.


De blauwe denkhoed (Regisseur): Denkt over het denken. De blauwe hoed houdt het proces in de gaten. De blauwe denker is bij vergaderingen de persoon met de voorzittersrol en regelt de opeenvolging van de verschillende denktaken (hoeden) en definieert de problemen, formuleert de vragen en regelt de opeenvolging van de verschillende denktaken.


Een vergadering met de denkhoeden heeft meerdere voordelen. Het stelt de deelnemers in staat zich op één manier van denken tegelijk te focussen en tegelijkertijd kun je met meer duidelijkheid overschakelen naar een andere manier van denken. Het dragen van de denkhoeden maakt het mogelijk om dingen te denken en te zeggen die we anders nooit kunnen denken en zeggen zonder ons ego in gevaar te brengen. Dit zal de besluitvorming verbeteren, omdat meerdere perspectieven makkelijker op tafel komen. Het levert bovendien soms nieuwe invalshoeken en alternatieven op.
Ook als je alleen bent kun je op deze manier profiteren van het opzetten van de denkhoeden. Vooral als je geen grip krijgt op een situatie en je niet meer weet wat je ervan moet denken kan het verhelderend werken een voor een de hoeden op te zetten en alle ruimte te geven aan de gedachten en gevoelens die bij die hoed horen. Op die manier zul je meer inzicht krijgen in je probleem of zien op welke punten je bijvoorbeeld een marketing plan kunt verbeteren. Je kunt ook een vriend ondernemer vragen eens met een aantal hoeden op te reageren op jouw plan of cases.
Op den duur zal het eenvoudiger worden om over te schakelen naar een andere manier van denken en begrijp je een reactie van een collega of klant beter. Is de klacht van de klant op feiten gebaseerd? Zo ja welke emotie levert dat op? Of is het een emotie waarvan je nog niet weet hoe die veroorzaakt wordt? Etc. Verder zal het je misschien gaan opvallen dat sommige mensen een voorkeur hebben voor een bepaalde hoed. Zo is het erg verleidelijk om negatief te denken. Met kritiek laat je eenvoudig weten dat jij het beter weet. Misschien reageer je soms met de rode hoed in plaats van dat je zo objectief mogelijk verwijst naar de risico’s. In dit kader is het opzetten en ophouden van een groene hoed soms best lastig, maar zeker een uitdaging waard! De hoeden bieden verschillende perspectieven en daardoor vernieuwende inzichten, maar met de groene hoed op kom je misschien op echt innovatieve ideeën. Over lateraal denken, het woordje po en of andere tips om out-of-the-box denken later daarom een nieuwe blog.


Gepubliceerd op het web portal voor ondernemers in Groningen:
http://ikonderneemhet.nl/blogs/1/45/ondernemen-met-de-zes-denk-hoede